کد مطلب:38528 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:16

گنجینه پرسمان » اهل بيت

در زمينة دوست يابي و روش هاي صحيح و معيارهاي دوست يابي از نظر ائمه (ع) و هم چنين روش هاي حفظ پايه هاي دوستي و مستحكم سازي آن رواياتي را نقل كنيد و توضيحاتي بدهيد؟

با توجه به اين كه نياز به دوستي و دوستان يكي از نياز هاي مهم انسان است و جاي خالي اين نياز را چيز ديگري پر نمي كند، بايد زمينه هاي دوستي و روابط دوستانه مورد دقت قرار گيرد. از اين رو امام حسن مجتبي (ع) به يكي از فرزندانش فرمود: پسرم ! با احدي برادري و دوستي مكن مگر بداني به چه جاهايي مي رود و با چه افرادي نشست و برخاست مي كند و چون خوب بر احوالش آگاهي يافتي و روش او را پسنديدي، با او دوستي كن. دوستي تو به خاطر اين باشد كه او را از لغزش ها باز داري و در تنگدستي به او ياري رساني.[3]

علي (ع) فرمود: هرگاه وضع شخصي بر شما نا معلوم شد و دين و آيين او را نشناختيد، به دوستانش بنگريد. اگر اهل دين و آيين الهي اند، از نيز پيرو آيين خدا است.[4]

دوستي هاي ممنوع

1ـ دروغگو : امام سجاد (ع) به يكي از پسران خود فرمود: فرزندم !پنج دسته را در نظر داشته باش و با آنان همنشين و هم گفتار و رفيق راه مشو: مبادا با دروغگو همنشين شوي كه چون سراب است؛ يعني دور را نزديك مي كند و نزديك را به تو دور نمايد.1[5]

2ـ فاسق:آن حضرت فرمود: مبادا با فاسق همنشين شوي كه تو را به لقمه اي نان و يا به كمتر از آن بفروشد.[6]

3ـ بخيل : فرمود: مبادا با بخيل دوست شوي، زيرا وقتي به كمك مالي او نيازمند بشوي ك تو را رها مي كند.[7]

4ـ احمق و نادان: فرمود: مبادا با احمق دوست شوي، زيرا براي اين كه به تو سودي برساند، به تو ضرر مي رساند.[8]

5ـ قاطع رحم. فرمود: از همنشيني با كسي كه پيوند خويشاوندي را قطع كرده ، دوري كن ، زيرا كه من او را در سه جاي قرآن مورد لعن و نفرين يافتم.[9]

6ـ بد زبان. لقمان حكيم به فرزندش فرمود: فرزندم! هيچگاه بد زبان تو را فريب ندهد، زيرا بر دلش مهر زده شود و اندام و جوارحش عليه اوشهادت خواهد داد.[10]

7ـ جاهل : امام علي (ع) به فرزندش امام حسن(ع) فرمود: صحبهْْ الجاهل شؤم؛ همنشيني با جاله ، نحس و بي بركت است.[11]

8- فرومايگان: آن حضرت به امام حسين(ع) فرمود: و من خالط الأنذال حقّر ؛[12]هر كه با فرومايگان معاشرت كند، پست و حقير شود.

9ـ اشرار : امام جواد(ع) فرمود: مبادا با شخص بدكار و تبهكار دوستي و رابطه برقرار كني، زيرا او

همانند شمشير است كه جلوة زيبايي دارد، ولي اثرش زشت و نازيبا است.[13]

حفظ رابطه با دوستان خوب:

در سفارشهاي لقمان حكيم به فرزند خود به بر قراري رابطه با دوستان خوب تأكيد شده است : دوست خوب بهتر از تنهايي و گوشه نشيني است. فرزندم! هزار دوست براي خود انتخاب كن و بدان كه هزار دوست كم است و هيچ كس را دشمن خود مساز، زيرا يك دشمن هم زياد است.

هم چنين امير المؤمنين(ع) فرمود: تا مي تواني دوستانت را زياد كن. دوستان به هنگام ياري جستن تكيه گاه وپشتيبان آدمي هستند.[14]

براي استحكام دوستي ها بايد آداب و برخوردهاي اجتماعي انسان متناسب باشد.

در اين زمينه مراعات اموري لازم است:

1ـ احترام به شخصيت ديگران،

2ـ حُسن خلق،

بداخلاقي موجب پراكنده شدن دوستان مي شود. اميرالمؤمنين(ع) به فرزندش محمد بن حنيفه فرمود: مبادا به خود بيني و بداخلاقي و بي صبري مبتلا شوي، زيرا با اين صفات هيچ دوستي برايت باقي نمي ماند و پيوسته مردم از تو كناره مي گيرند.[15]

3ـ داشتن روحية عفو و گذشت: علي (ع) فرمود: عذر كسي را كه از تو پوزش بخواهد بپذير و عفو و گذشت ديگران را نيز پذيرا باش.[16]

4ـ خوش زباني ،

5ـ دلسوزي براي دوستان،

6ـ حفظ اسرار ديگران،

7ـ ظلم و آزار نرساندن به دوستان.

عوامل فوق باعث تثبيت و پايداري دوستي ها مي شود.

1[3] محمد جواد طبسي، حقوق فرزندان در مكتب اهل بيت، ص 176.

1[4] همان، ص 176 ، به نقل از بحارالأنوار ، ج 74، ص 197.

1[5] همان، ص 179 ، به نقل از الختصاص ، ص 333.

2[6] همان.

2[7] همان.

2[8] همان.

2[9] همان.

2[10] همان، ص 183، به نقل از الاختصاص، ص 336.

2[11] همان، به نقل از بحار، ج 74، ص 208.

2[12] همان، به نقل از تحف العقول، ص 84.

2[13] هما، به نقل از بحارالأنوار، ج 74 ، 198.

2[14] همان، ص 177 ، به نقل از بحار، ج 75، ص 90.

2[15] همان، ص 258، به نقل از مستدرك الوسائل ، ج 1، ص 136.

2[16] همان، ص 261 ، به نقل از كنز العمال ، ج 16 ، ص 269.